Co to jest kaboszon?

Kaboszony kamieni naturalnych

Sztuka cięcia, szlifowania i polerowania surowych skał w gotowe dzieła nazywana jest lapidarystyką, a kamień będący dziełem szlifierza przeznaczony do wyrobu biżuterii to Kaboszon.

(Sprawdź kaboszony w naszym sklepie)

Kamienie fasetowane mają wiele płaskich, polerowanych powierzchni o geometrycznych kształtach. Ta metoda szlifowania jest generalnie zarezerwowana dla przezroczystych kamieni szlachetnych, takich jak diamenty oraz kolorowe szmaragdy, rubiny i szafiry. Kamienie te są cięte w ten sposób po to, aby poprawić ich wygląd i umożliwić im odbijanie światła. Stąd diament mieni się w świetle.

Wszystkie inne kamienie szlifowane dla celów jubilerskich mieszczą się w definicji kaboszonów. Technicznie definicja kaboszonu odnosi się do wysoko polerowanego kamienia z wypukłą lub zaokrągloną górą, płaskim dnem i owalnym kształtem. Kaboszony mogą być wysoko kopułowe, nisko kopułowe, rzeźbione z wierzchołkiem lub płaskie.

Cięcie kaboszonowe jest zwykle stosowane, gdy kamień jest półprzezroczysty (nie jest przezroczysty, ale światło przez niego przechodzi) lub nieprzezroczysty.  Lepiej sprawdza się w przypadku bardziej miękkich kamieni oraz kamieni, w których występuje zjawisko chatoyancy (Tygrysie Oko) lub schiller (Labradoryt). 

Kaboszony to nie zawsze kamienie półszlachetne. Mogą być wycięte np. z drewna, szkła, plastiku, żywicy, starych talerzy, kręgli, muszli, kości itp.

Nazwa kaboszon pochodzi od staronormańskiego francuskiego słowa caboche, które oznacza głowę.

Kaboszony są jedną z najstarszych i najbardziej rozpowszechnionych form cięcia kamieni szlachetnych. Kaboszony są wykorzystywane w wisiorkach, bransoletkach, broszkach i pierścionkach, a w dopasowanych parach w kolczykach.

Ponieważ większość kaboszonów ma płaski spód, łatwo się je oprawia. Można je nawet przyklejać do przedmiotów. W historii kaboszony były używane do ozdabiania mieczy, koron, a nawet ubrań.

Kaboszony mogą być osadzane w metalach szlachetnych za pomocą wielu technik, w tym odlewania na wosk tracony. Można je owijać drutem, haftować lub inkrustować.

Ludzie używają kaboszonów także w innych projektach artystycznych; można je umieszczać na torebkach, pudełkach na biżuterię, skrzynkach biegów, albumach, a także na laskach.

Inne rodzaje kaboszonów to m.in:

• Intarsja - gdzie kawałki o podobnej grubości są cięte i kształtowane tak, by ściśle do siebie pasowały, bez odstępów i przerw, tworząc obrazowy lub geometryczny wzór.
• Intaglio - klejnot wyrzeźbiony w negatywnym reliefie.
• Cameo - klejnot wyrzeźbiony w reliefie pozytywnym.
• Doublet (lub Triplet) - kiedy cienka warstwa kamienia jest przyklejona do innej. Jest to często spotykane w opalach, gdy oryginalny opal jest zbyt cienki, by można go było przeciąć na kamień.  Czasami górna warstwa uwydatnia kolor kamienia znajdującego się pod nią, a czasami mocniejszy materiał jest umieszczany na spodzie kamienia, aby zapewnić mu stabilność.
• Szlif górny - klejnot, który jest kopulasty na górze, ale ma fasety wycięte na dole. Sprawdza się to w przypadku kamieni przezroczystych, dając złudzenie głębi i blasku. Kamień może być również płasko oszlifowany od spodu, ale z fasetami na wierzchu.
• Szlif fantazyjny - kamienie szlachetne cięte w fantazyjne kształty, takie jak kwiaty, liście, gwiazdy, latawce itp.
• Naturalne kaboszony - niektórzy ludzie wolą bardziej naturalne kaboszony, które mogą być szlifowane lub płyty polerowane na jednej stronie i szorstkie na krawędziach.
• Kaboszony nie-kamienne - kaboszony wykonane z innych materiałów, takich jak drewno, plastik, porcelana, szkło itp.